Ο κολικός νεφρού είναι ο έντονος πόνος που οφείλεται στην παρουσία λίθων στους νεφρούς. Σύμφωνα με τον χειρουργό ουρολόγο Καραφουλίδη Κωνσταντίνο, οι πέτρες στους νεφρούς έχουν πολλές αιτίες και μπορεί να επηρεάσει οποιοδήποτε μέρος του ουροποιητικού συστήματος, από τα νεφρά μέχρι και την ουροδόχο κύστη. Πιο συχνά, οι πέτρες σχηματίζονται όταν τα ούρα γίνονται πιο πυκνά (χάνουν ποσότητα νερού), κάτι που επιτρέπει στα μέταλλα να κρυσταλλώσουν και να δημιουργήσουν μικρές μάζες.
Συμπτώματα
Ο πόνος γίνεται αρχικά αισθητός στην περιοχή του νεφρού και η έναρξή του είναι κατά κανόνα απότομη, χωρίς προειδοποιητικά συμπτώματα. Άλλες φορές εμφανίζεται αίσθημα βάρους ή σφίξιμο στην νεφρική χώρα με αυξανόμενη ένταση και πρόκληση δυσφορίας στον ασθενή. Στη συνέχεια ο πόνος επεκτείνεται προς την κοιλιακή χώρα, τη βουβωνική χώρα και τα γεννητικά όργανα. Πιθανά συμπτώματα μπορεί να είναι ναυτία ή έμετος, εφίδρωση, μετεωρισμός (πρήξιμο της κοιλιάς). Δύναται επίσης να εμφανιστεί παροδικά αίμα στα ούρα.
Συντηρητική Αντιμετώπιση
Η θεραπεία για τις πέτρες στους νεφρούς ποικίλλει, ανάλογα με τον τύπο της πέτρας και την αιτία.Οι περισσότερες πέτρες στα νεφρά δεν απαιτούν επεμβατική θεραπεία. Τις περισσότερες φορές θα διέλθουν από το ουροποιητικό σύστημα και θα τις αποβάλλει ο οργανισμός με λίγη “βοήθεια” από:
Πόσιμο νερό: Πίνετε 2-3 λίτρα την ημέρα για να καθαρίσετε το ουροποιητικό σας σύστημα. Αυτό θα συμβεί όταν πλέον παράγετε καθαρά ή σχεδόν διαυγή ούρα.
Αναλγητικά: Το να αποβάλλετε με φυσικό τρόπο μια μικρή πέτρα μπορεί να σας προκαλέσει κάποια δυσφορία. Για την ανακούφιση από τον πόνο, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει παυσίπονα.
Χειρουργική αντιμετώπιση
1.Ουρητηροσκόπηση και ενδοσκοπική λιθοτριψία
Χρησιμοποιείται για λίθους που βρίσκονται στον ουρητήρα. Το ουρητηροσκόπιο μέσω της ουρήθρας και της κύστης εισέρχεται στον ουρητήρα μέχρι τον λίθο, όπου ειδικοί λιθοτρίπτες σπάζουν τον λίθο, και αφαιρούνται τα θραύσματά του.
Η εύκαμπτη ουρητηροσκόπηση είναι ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική για την αντιμετώπιση λίθων του νεφρού, οποιασδήποτε σύστασης ή εντόπισης, ιδιαίτερα εάν το μέγεθός τους δεν υπερβαίνει τα 2 cm
Διενεργείται με την βοήθεια ειδικού οργάνου που ονομάζεται εύκαμπτο ουρητηροσκόπιο. Το εύκαμπτο ουρητηροσκόπιο είναι ένα πολύ λεπτό ενδοσκόπιο με μήκος που του επιτρέπει την πρόσβαση διαμέσου της ουρήθρας, της κύστης και του ουρητήρα σε όλες τις μοίρες του νεφρού. Η διαδικασία είναι παρόμοια με τη συμβατική ουρητηροσκόπηση. Απαιτείται γενική αναισθησία και η εισαγωγή του εύκαμπτου ουρητηροσκοπίου γίνεται από την ουρήθρα (από εκεί που ουρεί ο ασθενής). Με τη βοήθεια ειδικών οδηγών συρμάτων και σωλήνων πρόσβασης, εισάγεται μέχρι το νεφρό. Στο νεφρό ανευρίσκεται ο λίθος, κατακερματίζεται και αφαιρείται.
Τα πλεονεκτήματα της εύκαμπτης ουρητηροσκόπησης είναι:
Ο ασθενής παραμένει στην κλινική για διάστημα λίγων ωρών.
Δεν απαιτείται τομή αφού η επέμβαση γίνεται ενδοσκοπικά.
Ο ασθενής επιστρέφει ταχύτερα στην καθημερινότητα.
2.Διαδερμική νεφρολιθοτριψία
Ενδείκνυται για μεγάλους λίθους του νεφρού ή λίθους του νεφρού που δεν σπάνε με την εξωσωματική λιθοθρυψία και διενεργείται υπό γενική αναισθησία.
Κατά την επέμβαση τοποθετείται διουρηθρικά ο εσωτερικός ουρητηρικός καθετήρας , που φέρνει σε επικοινωνία την ουροδόχο κύστη με τη νεφρική πύελο με σκοπό την αποφυγή της διόδου των λίθων στον ουρητήρα. Στη συνέχεια ο ασθενής τοποθετείται σε πρηνή θέση και με ακτινοσκοπικό ελέγχο γίνεται παρακέντηση του πιο κατάλληλου, για την αφαίρεση του λίθου, νεφρικού κάλυκα, μέσω μιας μικροσκοπικής τομής στην νεφρική χώρα. Δημιουργείται ένα στενό κανάλι κατευθείαν στην αποχετευτική μοίρα του νεφρού και στο σημείο που βρίσκεται ο λίθος. Η δημιουργία του καναλιού γίνεται με διαστολή του νεφρικού παρεγχύματος με ειδικά διαστολικά κηρία. Μέσω της οπής που γίνεται από το δέρμα μέχρι το νεφρό, εισάγεται το νεφροσκόπιο, ανευρίσκεται ο λίθος και σπάζει με ειδικούς λιθοτρίπτες, συνήθως υπερηχογραφικούς ή βαλλιστικούς.
Τα πλεονεκτήματα της διαδερμικής νεφρολιθοτριψίας συγκριτικά με την ανοιχτή χειρουργική επέμβαση είναι:
Μειωμένος χειρουργικός τραυματισμός των ιστών και ελαχιστοποίηση της απώλειας αίματος και καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα χωρίς έντονες και δύσμορφες ουλές.
Ταχύτερη ανάρρωση και επάνοδος στις καθημερινές δραστηριότητες..
Ελαχιστοποίηση του μετεγχειρητικού πόνου.
Αυξημένες πιθανότητες ολικής αφαίρεσης των λίθων (σχεδόν 100%).
3.Εξωσωματική λιθοτριψία
Εξωσωματική λιθοτριψία (Extracorporeal Shock Wave Lithotripsy-ESWL) είναι η μέθοδος κατά την οποία ένας λίθος θρυμματίζεται χωρίς κάποια χειρουργική επέμβαση αλλά με την εφαρμογή ενός κρουστικού κύματος από μία συσκευή που βρίσκεται εξωτερικά του σώματος. Η αποτελεσματικότητα εξαρτάται κυρίως από το μέγεθος και τη σκληρότητα της πέτρας.