Η σύνδεση των ιώσεων με τις καρδιαγγειακές παθήσεις

Αθηνόδωρος Νικητόπουλος Επεμβατικός Καρδιολόγος

Οι ιογενείς λοιμώξεις αποτελούν ένα από τα συχνότερα αίτια οξείας νόσησης παγκοσμίως. Αν και συνήθως γίνονται αντιληπτές ως παροδικές καταστάσεις που αφορούν κυρίως το αναπνευστικό σύστημα, η σύγχρονη ιατρική έρευνα έχει αναδείξει μια σημαντική και συχνά υποτιμημένη σχέση μεταξύ ιώσεων και καρδιαγγειακών παθήσεων. Η καρδιά και το αγγειακό σύστημα μπορούν να επηρεαστούν τόσο άμεσα όσο και έμμεσα από ιούς, με κλινικές εκδηλώσεις που κυμαίνονται από ήπιες έως δυνητικά απειλητικές για τη ζωή.

Μηχανισμοί καρδιαγγειακής προσβολής από ιούς

Οι ιοί μπορούν να επηρεάσουν το καρδιαγγειακό σύστημα μέσω πολλαπλών παθοφυσιολογικών μηχανισμών. Ο άμεσος μηχανισμός αφορά την προσβολή των καρδιακών μυοκυττάρων ή του ενδοθηλίου των αγγείων, οδηγώντας σε φλεγμονή και κυτταρική βλάβη. Έμμεσοι μηχανισμοί περιλαμβάνουν τη συστηματική φλεγμονώδη απάντηση, την ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος και τη διαταραχή της αιμοδυναμικής ισορροπίας.

Η απελευθέρωση κυτταροκινών κατά τη διάρκεια μιας ιογενούς λοίμωξης μπορεί να προκαλέσει ενδοθηλιακή δυσλειτουργία, αυξημένη θρομβογένεση και επιδείνωση προϋπαρχουσών καρδιαγγειακών παθήσεων, όπως η στεφανιαία νόσος ή η καρδιακή ανεπάρκεια.

Ιογενής μυοκαρδίτιδα και περικαρδίτιδα

Μία από τις πιο γνωστές καρδιακές επιπλοκές των ιώσεων είναι η μυοκαρδίτιδα, δηλαδή η φλεγμονή του μυοκαρδίου. Ιοί όπως οι εντεροϊοί, οι αδενοϊοί, οι ιοί της γρίπης και πρόσφατα ο SARS-CoV-2 έχουν συσχετιστεί με την εμφάνιση μυοκαρδίτιδας. Κλινικά, η κατάσταση μπορεί να εκδηλωθεί με θωρακικό άλγος, δύσπνοια, αρρυθμίες ή ακόμα και αιφνίδια καρδιακή ανεπάρκεια.

Η περικαρδίτιδα, φλεγμονή του περικαρδίου, αποτελεί επίσης συχνή ιογενή επιπλοκή και συνήθως εκδηλώνεται με οξύ θωρακικό πόνο που επιδεινώνεται με την εισπνοή ή την κατάκλιση.

Ιώσεις και στεφανιαία νόσος

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η συσχέτιση των οξέων ιογενών λοιμώξεων με την εμφάνιση οξέων στεφανιαίων συνδρόμων. Η συστηματική φλεγμονή μπορεί να αποσταθεροποιήσει αθηρωματικές πλάκες, αυξάνοντας τον κίνδυνο ρήξης και θρόμβωσης. Μελέτες έχουν δείξει ότι τις πρώτες ημέρες μετά από μια λοίμωξη του αναπνευστικού αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος εμφράγματος του μυοκαρδίου, ιδιαίτερα σε άτομα με προϋπάρχοντες παράγοντες κινδύνου.

Αρρυθμίες και ιογενείς λοιμώξεις

Οι ιώσεις μπορούν επίσης να πυροδοτήσουν καρδιακές αρρυθμίες, είτε μέσω άμεσης μυοκαρδιακής προσβολής είτε λόγω πυρετού, ηλεκτρολυτικών διαταραχών και αυξημένης συμπαθητικής δραστηριότητας. Η κολπική μαρμαρυγή είναι η συχνότερη αρρυθμία που παρατηρείται σε αυτό το πλαίσιο, ιδίως σε ηλικιωμένους ασθενείς.

Κλινική σημασία και πρόληψη

Η αναγνώριση της σχέσης μεταξύ ιώσεων και καρδιαγγειακών παθήσεων έχει ιδιαίτερη κλινική σημασία. Ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου και απαιτούν στενή παρακολούθηση κατά τη διάρκεια και μετά από μια ιογενή λοίμωξη. Ο εμβολιασμός, όπως για τη γρίπη, αποτελεί σημαντικό προληπτικό μέτρο για τη μείωση των καρδιαγγειακών επιπλοκών.

Η έγκαιρη διάγνωση συμπτωμάτων όπως επίμονος θωρακικός πόνος, δύσπνοια ή αίσθημα παλμών μετά από ίωση είναι καθοριστική για την πρόληψη σοβαρών επιπλοκών.

Συμπεράσματα

Οι ιογενείς λοιμώξεις δεν είναι πάντα αθώες για το καρδιαγγειακό σύστημα. Η κατανόηση των μηχανισμών και των κλινικών εκδηλώσεων της ιογενούς καρδιακής προσβολής επιτρέπει την έγκαιρη παρέμβαση και τη βελτίωση της πρόγνωσης των ασθενών. Η συνεργασία μεταξύ ασθενών και ιατρών, καθώς και η έμφαση στην πρόληψη, αποτελούν βασικούς πυλώνες για τη διασφάλιση της καρδιαγγειακής υγείας.

Ο Αθηνόδωρος Νικητόπουλος είναι επεμβατικός καρδιολόγος με μεγάλη εμπειρία πολλών στεφανιογραφιών και αγγειοπλαστικών και εξειδίκευση στη διαδερμική τοποθέτηση αορτικών βαλβίδων (TAVI).

Προγραμματίστε την εξ αποστάσεως καρδιολογική εκτίμηση αποστέλλοντας email στο info@macohealth.gr  ή καλέστε τη Γραμματεία στο τηλέφωνο 2310 90 80 90 για περισσότερες πληροφορίες.

Αθηνόδωρος Νικητόπουλος Επεμβατικός Καρδιολόγος

Ιατρείο: Maco Health Μάρκου Μπότσαρη 109

Τηλ. 2310 908090