Η οσφυαλγία αποτελεί το δεύτερο συχνότερο πόνο μετά την κεφαλαλγία (πονοκέφαλο). Ο νευροχειρουργός Δρ Ιγνάτιος Αχουλιάς, μας ενημερώνει εκτενώς για τις αιτίες της οσφυαλγίας και προτείνουν λύσεις για την αντιμετώπιση της πάθησης.
Ορισμός: τι είναι οσφυαλγία
Ο όρος οσφυαλγία σημαίνει άλγος στην οσφύ, πόνος δηλ. στη μέση ή λουμπάγκο όπως συνηθίζει να το ονομάζει ο περισσότερος κόσμος. Θα επηρεάσει το 80% των ανθρώπων σε κάποιο σημείο της ζωής τους. Είναι η συχνότερη αιτία απουσίας από την εργασία και αποτελεί το 2ο σε συχνότητα πόνο μετά την κεφαλαλγία. Μπορεί να χωρισθεί αναλόγως της διάρκειας των συμπτωμάτων σε οξεία (από 1 έως 7 ημέρες) και χρόνια (άνω των 8 εβδομάδων). Παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης οσφυαλγίας είναι το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η σωματική εργασία που περιλαμβάνει άρση βάρους, έλλειψη σωματικής άσκησης.
Κατασκευή (ανατομική) της οσφύος
Η μέση μας αποτελεί την περιοχή στήριξης του κορμού μας. Αποτελείται από 5 σπονδύλους, οι οποίοι χωρίζονται από τους μεσοσπονδύλιους δίσκους που ενεργούν σαν αμορτισέρ των πιέσεων – δυνάμεων που ασκούνται στη σπονδυλική στήλη. Οι σπόνδυλοι ενώνονται μεταξύ τους μέσω των σπονδυλικών αρθρώσεων. Ανάμεσα από τους σπονδύλους περνάνε τα νεύρα τα οποία διανέμονται στα πόδια. Στην ίδια περιοχή υπάρχουν αρκετοί σύνδεσμοι, τένοντες και μύες.
Αιτίες οσφυαλγίας
Η οσφυαλγία αποτελεί ένα σύμπτωμα το οποίο μπορεί να οφείλεται σε πολλές αιτίες:
Διάσταση ή σπασμός στους μαλακούς ιστούς – μύες, τένοντες, σύνδεσμοι – εξαιτίας τραυματισμού, λανθασμένου τρόπου άρσης βάρους, απότομης κίνησης, κακής στάσης του σώματος.
Κάταγμα στους σπονδύλους, μετά από τραύμα ή εξαιτίας οστεοπόρωσης.
Οστεοαρθρίτιδα, η οποία οδηγεί με την πάροδο των ετών στη δημιουργία οστεοφύτων και σε στένωση του καναλιού μέσα από το οποίο περνάνε τα νεύρα – οσφυική στένωση, σπονδύλωση. Σε αυτή την περίπτωση ο ασθενής αναφέρει μόνιμο μούδιασμα των ποδιών, το οποίο αυξάνεται στο περπάτημα.
Κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου – δισκοπάθεια, δισκοκήλη. Οφείλεται στην εκφύλιση – φθορά – του μεσοσπονδυλίου δίσκου, με αποτέλεσμα την πίεση από κομμάτι του χαλασμένου δίσκου στο αντίστοιχο νεύρο. Σε αυτή την περίπτωση ο πόνος της μέσης συνεχίζει στα πόδια (ή σε ένα πόδι), έως και τα δάκτυλα, μπορεί να υπάρχει μούδιασμα, αδυναμία, ακόμα και παράλυση – ισχιαλγία.
Ολίσθηση των σπονδύλων της περιοχής εξαιτίας αστάθειας.
Άλλες αιτίες λιγότερα συχνές, όπως: σπονδυλοδισκίτιδα, σκολίωση, όγκοι της περιοχής, ρευματικά νοσήματα, ιερολαγονίτιδες, ψωριασική αρθρίτιδα, φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου, παθήσεις του ουροποιητικού, γυναικολογικές παθήσεις, εγκυμοσύνη, οστεομυελίτιδα, νόσος του Paget, ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, κ.ά.
Διάγνωση οσφυαλγίας
Φυσική εξέταση.Ιστορικό.Νευρολογική εξέταση.Άλλες εξετάσεις: απλές ακτινογραφίες, νευροφυσιολογικός έλεγχος, αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία.
Αντιμετώπιση οσφυαλγίας
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η ξεκούραση και απλά συντηρητικά μέσα οδηγούν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.
Ξεκούραση στο κρεβάτι όχι παραπάνω για 2-3 ημέρες. Η παρατεταμένη παραμονή στο κρεβάτι επιδεινώνει τον πόνο στη μέση.
Πρόληψη της οσφυαλγίας
Ελάττωση του βάρους, τακτική άσκηση, περπάτημα, ποδήλατο, κολύμπι, κοιλιακούς, ραχιαίους, διακοπή του καπνίσματος .σωστή θέση του σώματος όταν καθόμαστε, όταν σηκώνουμε βάρος λυγίζουμε τα γόνατα και τα ισχία για να το σηκώσουμε και όχι τη μέση. Επίσης κρατάμε το βάρος κοντά στο σώμα μας και όχι ψηλά τακούνια για τις κυρίες.
Παυσίπονα, Φυσικοθεραπείες και Χειρουργική αντιμετώπιση:
Ευτυχώς μόνο το 5%-10% των ασθενών, οδηγείται στο χειρουργείο. Οι καταστάσεις που αντιμετωπίζονται με χειρουργική επέμβαση είναι:
Η κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου.
Η οσφυική στένωση.
Η σπονδυλολίσθηση.
Τα κατάγματα.
Οι όγκοι στην οσφυική μοίρα της σπονδυλικής στήλης.
Επεμβάσεις σπονδυλικής στήλης
Μικροδισκεκτομή - Άμεση υποχώρηση του πόνου με νοσηλεία λίγων ωρών.
Στην πλειοψηφία των ασθενών τα συμπτώματα της δισκοκήλης αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά με συντηρητική θεραπεία όπως η φαρμακευτική αγωγή και οι φυσιοθεραπείες. Όταν όμως συντηρητική θεραπεία δεν έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα και δεν καταφέρει να ελέγξει τα συμπτώματα τότε μοναδική λύση αποτελεί η χειρουργική αντιμετώπιση με μικροδισκεκτομή.
Τι είναι η μικροδισκεκτομή;
Η μικροδισκεκτομή είναι μία ελάχιστα επεμβατική μέθοδος που ενδείκνυται σε ασθενείς με κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου με συνοδό πόνο. Με την επέμβαση αυτή, εξασφαλίζεται η αποσυμπίεση του νεύρου με αποτέλεσμα την ανακούφιση του ασθενή από τον πόνο αλλά και την μείωση των συμπτωμάτων όπως μούδιασμα, αδυναμία των άκρων ή παράλυση.
Κατά τη διάρκεια της επέμβασης που γίνεται υπό γενική αναισθησία ο νευροχειρουργός πραγματοποιεί μια πολύ μικρή τομή με τη χρήση ειδικού μικροσκοπίου. Η χρήση του ειδικού μικροσκοπίου δίνει τη δυνατότητα στο νευροχειρουργό να πραγματοποιεί τομές περίπου δύο εκατοστών στην πλάτη, στο ύψος της οσφυικής μοίρας. Η επέμβαση διαρκεί μία έως δύο ώρες και ολοκληρώνεται χωρίς καμία βλάβη στις αρθρώσεις, τους συνδέσμους και τους μύες.
Ποια είναι η μετεγχειρητική πορεία;
Ο ασθενής αμέσως μετά την επέμβαση αισθάνεται την υποχώρηση των συμπτωμάτων και του πόνου. Μετά την πάροδο ελάχιστων ωρών από την επέμβαση ο ασθενής κινητοποιείται υπό την επίβλεψη του νευροχειρουργού και περπατάει. Λαμβάνει το εξιτήριο του λίγες ώρες μετά την κινητοποίηση χωρίς να χρειάζεται να διανυκτερεύσει στην κλινική.
Δύναται να επανέλθει στη καθημερινότητα του ακολουθώντας τις οδηγίες του ιατρού σε ένα διάστημα περίπου 2 εβδομάδων. Στις περιπτώσεις που ο ασθενής επιθυμεί να επανέλθει σε αθλητικές δραστηριότητες το διάστημα διαμορφώνεται περίπου στις 6 εβδομάδες.
Ποια είναι τα ποσοστά επιτυχίας της επέμβασης;
Η διενέργεια μικροδισκεκτομής από έμπειρο νευροχειρουργό σε συνδυασμό με τη χρήση σύγχρονου ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού όπως είναι τα ειδικά μικροσκόπια έχουν ποσοστά επιτυχία άνω του 95% και καθιστούν τη μικροδισκεκτομή μία από τις ασφαλέστερες νευροχειρουργικές επεμβάσεις.
Σπονδυλοδεσία
Η σπονδυλοδεσία είναι η επέμβαση που διενεργεί ο νευροχειρουργός για την ενοποίηση των σπονδύλων τόσο του αυχένα όσο και της σπονδυλικής στήλης.Η σπονδυλοδεσία σταθεροποιεί τους σπόνδυλους που θέλουμε να "δέσουμε" μέχρι αυτοί, με τη βοήθεια και του οστικού μοσχεύματος, να γίνουν ένα ενιαίο οστικό κατασκεύασμα και να επιτύχουμε την αρθρόδεση.
Πότε κρίνεται αναγκαία η επέμβαση και ποια η διαδικασία;
Εφόσον κριθεί ότι η συντηρητική αντιμετώπιση δεν βελτιώνει την κατάσταση του ασθενούς και ο νευροχειρουργός τη συστήνει ως μόνη λύση τη σπονδυλοδεσία.
Οι βασικές παθήσεις για τις οποίες ενδείκνυται η σπονδυλοδεσία σε συνάρτηση με το ιστορικό του ασθενούς είναι:
Κατάγματα και όγκοι της σπονδυλικής στήλης
Εκφυλιστικές αλλοιώσεις της σπονδυλικής στήλης με αυξημένη συμπίεση των νευρικών δομών
Σπονδυλόλυση με σπονδυλολίσθηση οσφυικής μοίρας σπονδυλικής στήλης
Έπειτα από αποτυχημένες επεμβάσεις στην σπονδυλική στήλη
Η μέθοδος της διαδερμικής σπονδυλοδεσίας με ειδικό μικροσκόπιο με πλοήγηση αποτελεί σύγχρονη ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική (MIS) που δεν έχει καμία σχέση με τις παλιές και επώδυνες τεχνικές. Η επέμβαση υπό γενική νάρκωση, διαρκεί 2-3 ώρες και ο ασθενής κινητοποιείται στην πλειοψηφία των περιπτώσεων εντός της ίδιας ημέρας.
Με το ειδικό μικροσκόπιο που χρησιμοποιεί ο νευροχειρουργός κατά τη διάρκεια της επέμβασης επιτυγχάνεται η μειωμένη απώλεια αίματος, οι μικρότερες οπές και η αποφυγή τραυματισμού των παρασπονδυλικών μυών.
Το αποτέλεσμα της συγκεκριμένης τεχνικής εκτός είναι ο ασθενής να παραμένει στην κλινική για διάστημα 1-2 ημέρες, γεγονός που μειώνει και τα συνολικά έξοδα για τον ασθενή.
Τι πρέπει να κάνει ο ασθενής μετά την επέμβαση;
Η μέθοδος της διαδερμικής σπονδυλοδεσίας όταν διενεργείται από εξειδικευμένο νευροχειρουργό δεν συνάδει με την επώδυνη ανάρρωση, Η επάνοδος τους ασθενούς στην καθημερινότητα γίνεται ομαλά ακολουθώντας τις οδηγίες του ιατρού και ο ασθενής δύναται να επανέλθει στην καθημερινότητα του σε διάστημα λίγο μεγαλύτερο του ενός μηνός.
Ιατρείο: Σέρρες Πλαταιών 1 & Θεσσαλονίκη-Euromedica Κυανούς Σταυρός
Τηλ: 2321062130